Jakie postawy czytelnicze są postulowane przez autorów? Jaki obraz odbiorcy kreują pisarze? Maturzyści na poziomie rozszerzonym kilka lat wcześniej mieli za zadanie napisać interpretację porównawczą tekstów Zbigniewa Herberta Podróż do Krakowa i Wisławy Szymborskiej Nieczytanie.

Co o czytaniu sądził Norwid? Motyw czytania występuje u tego autora w wielu jego wypowiedziach, w różnych kontekstach, w wystąpieniach publicznych, w twórczości, w wypowiedziach osobistych zapisanych w korespondencji. Autor rozumie lekturę jako działanie twórcze, jako swoistą sztukę. Ta powinna być głęboka, nieskończona. Lektura według autora Quidama ma uwzględniać różne punkty widzenia, korzystać z odmiennych metod, ze względu na przedmiot czytania – rzeczy głębokich, wielowartościowych i wielopłaszczyznowych. Zgodnie z zasadniczym przekonaniem poety:

Czytać jest to dogłębiać wyrażenia […] (X 163).

***

[…] czytać więc nie każdy umie, bo czytelnik powinien współpracować, a czytanie, im wyższych rzeczy, tym indywidualniejsze jest. (VI 428).

***

Cytaty z pism Norwida podaję za wydaniem: Cyprian Norwid, Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J.W. Gomulicki, t. 1-11, Warszawa 1971- 1976, cyfrą rzymską oznaczam tom; arabską – stronę.

Norwid miał zdolność do żywego i bezpośredniego reagowania na wszelkie przejawy heroizmu oraz niezwykłą wrażliwość na hańbiącą poczucie ludzkiej godności dyskryminację rasową. Świadczą o tym dwa wiersze: Do obywatela Johna Brown i John Brown napisane z potrzeby protestu przeciwko niesprawiedliwości społecznej. Należą one do liryki okolicznościowej, stanowiły manifestację ideową poety w sprawie aktualnej, bulwersującej ówczesną opinię światową. „W Brownie Ameryka wisi?” kończy się tekst John Brown.

Ich bohaterem był John Brown (1800- 1859) bojownik o wolność, przywódca powstania niewolników, Afroamerykanów. Powstanie stłumiono i Brown został skazany przez sąd na karę śmierci przez powieszenie. Sprawa ta odbiła się głośnym echem w społeczeństwie amerykańskim i na świecie.

Choć bardzo zmieniła się sytuacja w porównaniu z tą z czasów powstania Browna, jednak w obliczu dzisiejszych wydarzeń w związku ze śmiercią 46 – letniego George’a Floyda w wyniku brutalności amerykańskiej policji wobec czarnoskórych, która mocno poruszyła światową opinię, wiersze sprzed 160 lat stają się znów aktualne.

Rysunek wykonany kredką i akwarelą, wymiary 12,3×6,5 cm. Znajduje się w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie.

Oficjalne otwarcie strony odbędzie się 26 listopada 2019 r. o godz. 17:00 w Towarzystwie Naukowym Płockim podczas odczytu dr Wioletty Żórawskiej Cyprian Norwid z perspektywy współczesnej szkolnej recepcji i w odbiorze lokalnego środowiska. Recytacja wierszy C. Norwida w wykonaniu Barbary Misiun – aktorka Teatru Dramatycznego w Płocku.